publicaties


Ruimte om te exploreren

In: G. Smid, E. Rouwette. Onderzoekende professionaliteit - Van Gorcum, 2009

Hans Vermaak

Je kunt meer halen uit veranderen, professionaliseren en onderzoeken door ze niet als gescheiden werelden te zien, maar als praktijken en gemeenschappen die elkaar kunnen versterken. Sterker nog, zodra je oprekt wat je wilt bereiken met onderzoek, verandering of professionalisering, worden de grenzen tussen die werelden vanzelf poreus. Ik verbeeld dat hier als een driedimensionale ruimte waarin professionals – dwars over die grenzen heen – kennis over organisatievraagstukken kunnen toepassen, delen en scheppen. Die ruimte heb je maar al te hard nodig zodra je complexe vraagstukken aan wilt pakken. Je kunt deze tekst lezen als een uitnodiging aan ambitieuze professionals om die ruimte te pakken in alle drie de arena’s.

De tekst was genomineerd voor de Professionele Publicatie Prijs 2009 van de ROA en kan je hier downloaden.

Het verhaal is een bijdrage in het boek ‘Ruimte maken voor onderzoekende professionaliteit’. Dat boek gaat in op de wijze waarop onderzoek een betekenisvol onderdeel kan zijn van het werk van professionals. Professionaliteit staat de laatste jaren sterk in de belangstelling. Helaas nogal eens met een negatieve ondertoon. Er is jarenlang gemopperd: professionals zijn eigenwijs, laten zich niet sturen of controleren en ze beroepen zich te pas en te onpas op hun autonomie. Het gemopper verschuift ook. Men neemt nu de managers op de korrel. Die zouden de échte professional het werken onmogelijk maken. Onder deze wirwar van boodschappen ligt een pittig vraagstuk: wat is productieve professionaliteit anno 2009? Duidelijk is dat de manier waarop professies vraagstukken “in een frame zetten”, niet meer vanzelfsprekend legitiem is. Er is een herijking van professionaliteit gaande en dat vraagt om ruimte.

Het boek is de vrucht van het werk van velen die in het Sioo network participeren: docenten, zelfstandig adviseurs, adviseurs die verbonden zijn aan een organisatieadviesbureau, innovatieprofessionals, universitair (hoofd)docenten, hoogleraren, lectoren. Ze beschrijven daarin waarom onderzoeksruimte nodig is en hoe je deze ruimte kunt maken om:
- de praktijken van anderen in organisaties te (helpen) veranderen of vernieuwen;
- je eigen werk op orde te houden en te verbeteren;
- waar nodig te vernieuwen (nieuw licht op de zaak te werpen).